Profesor Moriarty- wybitny matematyk, geniusz zła, postać obecna w filmach i serialach z cyklu Sherlock Holmes. Wymyślony przez pisarza Arthura Conana Doylea. Po raz pierwszy pojawił się w opowiadaniu Ostatnia zagadka z 1893 roku. Od tamtej pory jest regularnie obecny w różnych tekstach kultury. Najbardziej znany jest z serii "Sherlock Holmes" reż. Guya Ritchieego i serialu "Sherlock". Największy i najgroźniejszy wróg Sherlocka Holmesa.
Postać Profesora inspirowała różnych twórców do tworzenia czarnych charakterów. Moriarty występuje lub jest wspominany nie tylko na wielkim ekranie i w serialach. Pojawia się także w komiksach i grach komputerowych (nie zawsze związanych z Sherlockiem Holmesem).
Pochodził z niezamożnej rodziny, miał dwóch braci. Od dziecka fascynował się matematyką i posiadał do tego talent. Kiedy miał około dwudziestu lat, opublikował traktat o dwumianie Newtona. Dzięki temu zaczął być rozpoznawalny w całej Europie i pracował jako profesor na uniwersytecie. Swoją naukową karierę łączył z przestępczością. Umiejętności związane z naukami ścisłymi pomagały mu w planowaniu zbrodni. Sherlock Holmes jako pierwszy wpadł na jego trop. Do tej pory Moriarty czuł się bezkarny. Zajmował się przede wszystkim kradzieżami i morderstwami na zlecenie.
Na wielkim ekranie w postać wcielił się m.in. Jared Harris i Lionel Atwill. Natomiast jedną z najpopularniejszych serialowych ról Profesora Moriarty odegrał Andrew Scott w "Sherlock" produkowanym od 2010 roku.